“Are you here to interview the boss? He still makes knives using artillery.” De medewerkster van de showroom houdt haar iPhone met vertaling voor onze neus. De baas is meester Wu, Kinmens beroemde messenmaker. Een banner achterin de showroom toont foto´s van de boomlange Wu met buitenlandse journalisten en hoogwaardigheidsbekleders. Buitenlandse toeristen slaan, ten onrechte, het eiland Kinmen vaak over. Geen wonder dat we voor journalisten worden aangezien.
Kinmen ligt in de baai van Xiamen (vroeger baai van Amoy) vlakbij het Chinese vasteland. De miljoenenstad Xiamen is vanaf het eiland met het blote oog waarneembaar. Kinmen wordt echter bestuurd vanuit Taipei, 55 minuten vliegen verderop. In de voortdurende spanningen tussen China en Taiwan, is Kinmen het lijdend voorwerp. De gewelddadige naweeën van de Chinese Burgeroorlog (1927 – 1949) waren hier nog het langst te voelen.
Kinmen zal vanwege haar ligging waarschijnlijk ook de eerste klappen opvangen bij toekomstig Chinees militair avonturisme in de straat van Taiwan.
Na het verlies van de Chinese burgeroorlog trok de nationalistische Kuomintang (KMT) zich in 1949 terug op de eilanden in de straat van Taiwan. In 1958 heeft het Chinese volksleger geprobeerd onder andere het eiland Kinmen te veroveren op de nationalisten.[1] De schatting is dat er 1 miljoen stukken artillerie op het eiland zijn afgeschoten, waarvan de helft in de eerste maanden van de aanval. Tot 1979 gingen de beschietingen door. China bestookte Kinmen met, na verloop van tijd, capsules met propaganda op de oneven dagen. De KMT schoot op de even dagen terug.
Messen van Artillerie
Het zijn deze artillerie en capsules waar meester Wu, derde generatie messenmaker, vandaag de dag nog steeds messen van maakt. Wat Wu’s vader ooit in de Tweede Wereldoorlog begon vanwege een gebrek aan materiaal, is anno 2024 uitgegroeid tot businessmodel. Volgens CNN Travel is een mes van meester Wu de meest gewilde souvenir van Kinmen.
Ook wij zijn dankzij de media bij meester Wu geraakt (zie de kijktip). Toen wij de medewerkster vertelden meester Wu op de Nederlandse televisie te hebben gezien, werd hij onmiddellijk gehaald. Met behulp van Google Translate en mijn tien woorden Mandarijn volgde een gesprek, fotomoment en de uitnodiging met hem en enkele Koreaanse vrienden die avond te gaan eten.
Kaoliang, Gestoomde Krab en Rijden onder Invloed
Om klokslag 17:30 uur melden wij ons met cadeau voor onze gastheer bij de showroom/werkplaats. De Koreaanse vrienden blijken een naamloze kunstenaar, een manager van KBS (Koreaanse NPO) genaamd meneer Chen en hun vertaler te zijn. Aan de grote ronde tafel in restaurant Joan Ranch, schuiven nog enkele Kinmenners aan.
Tijdens het diner drinken we uitgebreid op de gezondheid van onze gastheer; uiteraard met Kaoliang, ‘het water van Kinmen’, lokale sterke drank. Halverwege het diner verdwijnt Wu kort om terug te keren met een nieuwe fles. Je eigen drank meenemen naar een restaurant is in Taiwan niet ongebruikelijk. De draaischijf op het midden van de tafel staat vol met schalen gebakken rijst, krabben en hot pot. Na afloop van het diner biedt meester Wu aan ons naar het hotel te brengen. Wij bedanken beleefd en zeggen dat we de volgende ochtend onze scooters nodig hebben. ‘Maar jullie hebben gedronken,’ protesteert Wu. Dat hij zelf ook heeft gedronken is irrelevant.
Door de inktzwarte nacht rijden wij op onze scooters naar het hotel. Begrijpen doen we het allemaal niet. Waarom een paar Nederlandse toeristen uitnodigen voor een uitgebreid diner? Misschien moeten wij het niet willen begrijpen en de avond gewoon zien als uiting van de gastvrijheid en vriendelijkheid die wij gedurende de dagen op Kinmen overal hebben ervaren.
NB in volgende verhalen zal Kinmen verder aan de orde komen: de geschiedenis, cultuur, (geo)politieke positie en waarom het zeker de moeite is het eiland te bezoeken. Voor beelden van Kinmen en meester Wu, check mijn instagrampagina
[1] De Amerikaanse ‘Formosa-resolutie’ van 1955 was de reden dat de Volksrepubliek China zich beperkte tot Kinmen en enkele andere kleine eilanden. Dit zal in andere verhalen verder aan de orde komen.
Kijktip: Chinese Dromen
In aflevering 4 van de VPRO-serie ‘Chinese Dromen’ reist fotograaf Ruben Terlou naar Kinmen en interviewt meester Wu. De aflevering ‘Het Land aan de Overkant’ en Rubens andere series over China, zijn te bekijken via NPO start.
https://npo.nl/start/serie/chinese-dromen/seizoen-1/het-land-aan-de-overkant/afspelen